Spojrzenie do przodu

Pytanie „Co nas czeka?” - zadaje sobie każdy z nas, w każdym momencie. To nie tylko wielkie dylematy egzystencjalne, czy technologiczne, ale zwykła, prozaiczna niepewność o to, co nas może spotkać za rogiem, przed  przejściem dla pieszych, w pracy, w gabinecie lekarskim, na rodzinnym spotkaniu.

David Christian w brawurowy sposób selekcjonuje różne wyobrażenia o przyszłości i pokazuje konkretne przykłady „radzenia” sobie z nią. „Napisałem tę książkę między innymi dlatego, że uświadomiłem sobie, jak mało wiem o naszym rozumieniu przyszłości oraz o subtelnych umiejętnościach potrzebnych do starannego myślenia o prawdopodobnych jej wersjach.(…). Podejrzewam, że nie jestem odosobniony w pragnieniu dowiedzenia się czegoś więcej o tym dziwnym świecie za skrzypiącymi drzwiami ” – stwierdza Christian.

Co ciekawe autor jest… historykiem. Tak, tak, pierwsze i oczywiste skojarzenie to badacz przeszłości. Tymczasem, paradoksalnie wszystkie wskazówki na temat przyszłości, jakimi dysponujemy, znajdują się właśnie w przeszłości. Szukamy tam  prawidłowości, „polujemy na trendy” – jak ujął to sam autor - sięgamy po statystyki, obliczenia matematyczne, rachunki prawdopodobieństwa, obserwacje fizyczne i przyrodnicze. I koniec końców otrzymujemy całkiem spory zasób informacji, które składane razem jak strzępki, mogą znacznie uprawdopodobnić nasze projektowanie przyszłości.   

A że jest to możliwe pokazuje świat przyrody, w którym nawet najprostsze organizmy, takie jak bakterie E.coli, potrafią odróżnić przyszłość dobrą od złej. Christian przywołuje m.in. obserwacje samego Karola Darwina, który wskazywał na świat rośliny. Wykonują one skomplikowane ruchy baletowe, patrolując otoczenie, szukając okazji, ale także ograniczając ryzyko, dzięki wykorzystaniu zapisanych  w genomach reguł, zapamiętanych wskazówek z przeszłości oraz informacji pozyskanych od korzeni i liści. Wszystko po to, by wybrać najbardziej prawdopodobną przyszłość.

Autor podaje mnóstwo podobnych fascynujących przykładów. I choćby tylko dla nich warto przeczytać z uwagą „Historie Przyszłości”. Tym bardziej, że, jak słusznie zauważa David Christian, prawdopodobnie większość naszych myśli dotyczy nie przeszłości tylko właśnie przyszłości. I to one w ogromnym stopniu kształtują nasze myślenie, odczuwanie i działania.