Poznaniacy uczcili ofiary radzieckiej agresji z 1939 roku

Atak na Polskę rozpoczął się 17 września o świcie. "Polacy spodziewali się w 1939 roku wojny z Niemcami" - przypomniał podczas uroczystości pod Pomnikiem Ofiar Katynia i Sybiru  wojewoda wielkopolski, Michał Zieliński.

Była nieuchronna od dnia, kiedy odmówiliśmy pójścia z Hitlerem na Moskwę. Z sowietami mieliśmy układ o nieagresji i traktowaliśmy go poważnie. Polacy nie wiedzieli, że te traktaty to tylko papier, i gdy sami odrzucili niemiecką propozycję wspólnego ataku na wschód, Rosjanie uzgodnili z Niemcami czwarty rozbiór Polski.

Podczas inwazji na kresy wschodnie Armia Czerwona wzięła do niewoli 240 tysięcy polskich żołnierzy. 2,5 tysiąca od razu rozstrzelano. Oficerów wywieziono i zabito w Katyniu, Charkowie, Kijowie czy Mińsku. Wielu deportowano na Sybir. "To nie wydarzyło się w historii Europy nigdy wcześniej" - przekonywał wiceprezes poznańskiego oddziału Związku Sybiraków Dariusz Walkowiak.

Do bydlęcych wagonów zapakowano najczęściej kobiety z małymi dziećmi. I w tych bydlęcych wagonach przez długie tygodnie wywożono na Sybir do Kazachstanu. Wśród wywiezionych byli także poznaniacy.

Badacze historii podają różne liczby wywiezionych na Sybir. Mówi się nawet o półtorej miliona deportowanych. Do kraju wróciło 400 tysięcy. Poznań w latach 90. zamieszkiwało ponad 700 takich osób. Na ich cześć 17 września ustanowiono Dniem Sybiraka.

Podczas wojewódzkich uroczystości w Poznaniu odbył się między innymi apel poległych i ekumeniczna modlitwa z udziałem duchownych katolickiego, prawosławnego i muzułmańskiego. Kwiaty pod pomnikiem złożyły między innymi delegacje związków kombatanckich, władz centralnych i samorządowych, Najwyższej Izby Kontroli, służb oraz partii politycznych.