HISTORIA JAKIEJ NIE ZNACIE - Ludobójstwo na Kresach Południowo-Wschodnich

Publikacja: 12.07.2018 g.14:03 Aktualizacja: 19.04.2024 g.13:22

W studio Radia Poznań gościł wyjątkowy gość. Krzesimir Dębski jest muzykiem i kompozytorem, jednak rozmowa dotyczyła do niedawna mało znanego szerokiej opinii publicznej wydarzenia, jakim było ludobójstwa na ludności polskiej Kresów Południowo - Wschodnich dokonane przez ukraińskich szowinistów z OUN-UPA.

Przodkowie Krzesimira Dębskiego od wieków zamieszkiwali wieś Kisielin na Wołyniu. Do czasów II wojny światowej żyli w zgodzie ze swoimi ukraińskimi sąsiadami. Jednak w 1943 roku z ich rąk doświadczyli zagłady dokonanej w okrutny sposób. Dziadek gościa Krystyny Różańskiej - Gorgolewskiej - Sławosz Dębski - brał udział w bohaterskiej obronie kościoła w Kisielinie przed bandami UPA.

Pierwsze mordy dokonane przez Organizację Ukraińskich Nacjonalistów na Polakach historycy datują już na wrzesień 1939 roku. Podczas okupacji sowieckiej i niemieckiej, stosunki pomiędzy Polakami a Ukraińcami stawały się coraz bardziej zaognione, tym bardziej, że ich antagonizowaniem zajmowali się okupanci. Pod koniec 1942 roku powstała militarna przybudówka OUN - Ukraińska Powstańcza Armia. Pierwszego masowego mordu dokonała w lutym 1943 roku w miejscowości Parośla na wschodnim Wołyniu. Z czasem jej teren operowania poszerzał się. Kulminacją jej zbrodniczej działalności była tzw. krwawa niedziela 11 lipca 1943 roku, kiedy oddziały OUN-UPA dokonały skoordynowanego ataku na 100 polskich wsi. Ludność polska ginęła od kul, siekier, wideł, kos, pił, noży, młotków i innych narzędzi gospodarskich. Często stosowane były także tortury. Tylko tego jednego dnia zginęło od 9 do nawet 15 tysięcy osób.

W 1944 roku UPA kontynuowała mordy w Małopolsce Wschodniej, tj. dawnych województwach stanisławowskim i tarnopolskim. Ludobójcza działalność tej organizacji została także odnotowana na Lubelszczyźnie, Polesiu i Rzeszowczyźnie.