To prestiżowe wyróżnienie, któremu patronuje słynny poznański pisarz-podróżnik, pierwszy raz przyznane zostało w 1996 roku. Bartek Sabela opisał wielką katastrofę ekologiczną w postradzieckiej Azji Środkowej - zniknięcie jednego z czterech największych jezior świata - jeziora, morza Aralskiego. Bartek Sabela na miejscu zobaczyć zniszczone rzeki, lasy, morze. Jak mówi - zniszczone zostało wszystko. Jakiekolwiek próby ratowania Morza Aralskiego musiałyby się odbyć kosztem ogromnej restrukturyzacji całej gospodarki Uzbekistanu, a na miejscu wszystko się robi, by o tym morzu zapomnieć - dodaje autor.
Kiedyś okolice Morza Aralskiego były zieloną wyspą pustynnej Azji Środkowej. Rosło tam 90 procent lasów regionu, żyło ponad 170 gatunków zwierząt. W latach 50 władze ZSRR podjęły decyzję o rozbudowie systemów irygacyjnych na pustyniach Karakum i Kyzyłkum, by powiększyć tereny pod uprawę bawełny. Morze znikało z powierzchni ziemi przez 40 lat. Teraz jest jałową pustynią.
Książkę Bartka Sabeli opublikowało wydawnictwo Bezdroża. Laureat dostał nagrodę pieniężną marszałka województwa wielkopolskiego i statuetkę Bursztynowego Motyla zaprojektowaną przez firmę Ania Kruk ufundowaną przez burmistrza Puszczykowa. Wśród zdobywców nagrody w poprzednich latach byli m.in. Ryszard Kapuściński, Wojciech Jagielski, Paulina Wilk, Beata Pawlikowska, Marek Kamiński i inni znakomici pisarze-podróżnicy. Konkurs organizuje Biblioteka Raczyńskich.