Niewiarygodnie wiarygodne - o książce Jakuba Kuzy

Autor przybliża Czytelnikom jedenaście historii, z których każda, bez żadnej przesady, stanowi gotowy scenariusz filmowy. Zawierają jeden wspólny element: są mistyfikacją, oszustwem, świetnie przeprowadzaną blagą.

Czasami w dobrej sprawie, tak jak w przypadku pasjonata historii, który uratował przed zniszczeniem jeden z mazowieckich zamków wmawiając hitlerowskiemu namiestnikowi nazywanemu "Katem Podlasia", że zbudowali go Krzyżacy.

Innym razem z pobudek niskich – tak jak w przypadku genialnego fałszerza monet (także takich, które nigdy nie istniały!), czy autora pamfletu, który z osobistej zemsty sprokurował "czarną legendę" zakonu Jezuitów w Polsce.

Nie są to zapewne największe fałszerstwa w historii naszego kraju, ale z pewnością jedne z najbardziej oryginalnych, co więcej - w niektórych przypadkach rezonujące nawet do dnia dzisiejszego.

Momentami nie sposób nie odczuwać swoistego podziwu dla fantazji, zdolności twórczych i wybitnego zmysłu improwizacji niektórych mistyfikatorów. Tak jest w przypadku Matki Makryny, prostej kucharki z Wileńszczyzny, która dzięki umiejętności zręcznego mieszania kłamstw z prawdziwymi informacjami, zimnej krwi, tupetowi i fantastycznemu wyczuciu chwili, była goszczona na największych salonach Europy i dopuszczana przed oblicza papieży. Podobnie jest w przypadku Pauliny Czenickiej, bardzo prawdopodobnej autorki rzekomych erotycznych listów Fryderyka Chopina do Delfiny Potockiej, niezwykle zgrabnie oddających "chopinowskiego ducha".

Tu jedna ważna uwaga. Proszę zwrócić uwagę na znak zapytania w tytule książki. Jak pisze sam Jakub Kuza, dotyczy on kilku z opisanych w niej historii, które nie doczekały się jednoznacznego rozstrzygnięcia: prawda to czy fałsz?

Przy niektórych można nawet powiedzieć, że mimo wieloletnich prób udowodnienia mistyfikacji, nikt nie potrafi znaleźć racjonalnego wytłumaczenia. Tu na plan pierwszy wysuwa się tzw. Manuskrypt Wojnicza, uznawany nie bez przyczyny za najbardziej tajemniczą księgę świata. Napisany w nieznanym języku i nieznanym alfabetem, zawierający rysunki roślin nie mających swoich odpowiedników w przyrodzie. Całość datowana na połowę XV wieku. Wielka, nierozwiązana tajemnica.

Jeśli zatem ktoś niespecjalnie lubi historię, to ta książka może stanowić przyśpieszony kurs jej polubienia. Trzyma w emocjach od pierwszej do ostatniej strony i tylko co jakiś trzeba się uszczypnąć, by kontrolnie przypomnieć sobie, że wszystko to wydarzyło się naprawdę.