NA ANTENIE: SWEET HOME CHICAGO/ERIC CLAPTON
Studio nagrań Ogłoszenia BIP Cennik
SŁUCHAJ RADIA ON-LINE
 

W 100-lecie zburzenia Kalisza

Publikacja: 04.08.2014 g.10:22  Aktualizacja: 04.08.2014 g.11:29
Poznań
"Od kilku dni krążyły [...] posępne pogłoski, że Kalisz, najpiękniejsze i najkulturalniejsze z miast gubernialnych Królestwa uległ zupełnemu zniszczeniu. Nie dawano temu wiary, pocieszając się myślą, że kiedy jak kiedy, ale podczas wojny strach ma wielkie oczy, a fantazja skrzydła potworne. A jednak stało się!
zniszczony kalisz w 1914 - Danuta Synkiewicz
/ Fot. Danuta Synkiewicz

Wczoraj przyszło urzędowe potwierdzenie strasznej nowiny.Kalisz nie istnieje....”  - pisał Dziennik Poznański 20 sierpnia 1914 roku. Dokładnie sto lat temu, 3 sierpnia 1914 roku, wojska niemieckie w pierwszych dniach I wojny światowej zaczęły systematyczne, bezcelowe i barbarzyńskie niszczenie miasta. W rocznicę tych tragicznych wydarzeń z Rynku Głównego w Kaliszu Radio Merkury emitowało specjalne wydanie niedzielnego pasma Dzień Dobry Dzień Wolny. Gośćmi Macieja Kucharskiego byli m.in. Jerzy Aleksander Splitt - dyrektor Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej, Halina Marcinkowska - przedstawicielka Gminy Wyznaniowej Żydowskiej we Wrocławiu oraz literat Piotr Łuszczykiewicz (rozmowy z gośćmi poniżej).

"Miasto rozległe, czyste z pięknymi ogrodami, było nie tylko jednym z najpiękniejszych, ale także jednym z najbogatszych miast w Królestwie. Tak oto po tysiącletnim niemal dziedziczeniu miasta od przodków starożytnych płacimy niem teraz ciężkie koszty wojny nie zawinionej. Pomnik dawnych wieków życia Polski, świadek dobrych i złych czasów Rzeczypospolitej, został zaledwie śladem geograficznym. Zgasło ognisko dobrobytu i cywilizacji” pisał "ORĘDOWNIK" z 13 września 1914 roku.

„Z wiarygodnej strony otrzymujemy następujące informacje: Można powiedzieć, że Kalisza po prostu nie ma  [...] Ostały się jedynie przedmieścia, dwa  kościoły i około dwudziestu domów. Trzeci kościół został również zburzony” - donosił  z Kalisza „Orędownik” w wydaniu z 22 sierpnia 1914 r.

ORĘDOWNIK" z 18 sierpnia 1914 r. donosił: NAPAD NA WOJSKO NIEMIECKIE W KALISZU. Berlin, 17 sierpnia (Biuro Wolffa)

"W nocy z 14 na 15 sierpnia strzelano w Kaliszu, podobnie jak to dzieje się w Belgii i Francji do wojsk niemieckich z zasadzki. Zdarza się to na polu walki z Rosją już po raz trzeci. Dwóch żołnierzy zostało zabitych, 20 - 30 rannych. Nie ulega wątpliwości, że chodzi tu o walkę ludności cywilnej, stojącej według przypuszczeń w porozumieniu z władzami rosyjskimi. Oczywiście, że wojska niemieckie występują przeciw wolnym strzelcom czyli tzw. franktiererom z bezwzględną surowością".

DZIENNIK POZNAŃSKI" z 22 sierpnia 1914 r. "Z Pleszewa piszą do nas: W nocy z 8 na 9 bm. od godziny 2 do 3 słychać było odległy huk armat, a na drugi dzień, rzeźnik wożący mięso do Kuchar [...] tuż nad granicą 7 km w linii prostej przez dolinę Prosny, przywiózł wiadomość, że cały Kalisz się pali, że bandyci go podpalili. Od tego czasu palii się bez przestanku dzień i noc. Płomienie strzelały olbrzymimi słupami w górę podszyte białym dymem jakby od gaszenia. Nawet z Pleszewa z wysokich dachów można było obserwować ten straszny pożar przez 10 dni i nocy".

http://radiopoznan.fm/n/
KOMENTARZE 1
Baron 19 04.08.2014 godz. 14:39
Warto jeszcze dodać, że autorem tej zbrodni wojennej był major cesarskiej armii niemieckiej Hermann Preusker, który jako komendant wojskowy miasta wydał nieuzasadniony rozkaz zburzenia Kalisza. Miasto zostało zniszczone w 75%. Z 65 tysięcy mieszkańców zostało 5 tysięcy. Kalisz był jedynym miastem tak totalnie zdewastowanym podczas I wojny światowej. Niemcy, za ten wyczyn barbarzyński, nigdy nie zostali pociągnięci do odpowiedzialności.