10 września 1939 doszło do potyczki obrońców Ziemi Trzemeszeńskiej z wojskami niemieckimi pod wsią Niewolno. Tam zginęło kilku obrońców. Walki przeniosły się na ulice Trzemeszna, które po krótkim oporze poddało się.
Okupanci uwięzili około 400 osób i kilkudziesięciu z nich zostało bestialsko zamordowanych. Ginęli w egzekucjach. 5 października w pobliskim Kociniu rozstrzelano 27 Polaków. Wielu zginęło w pobliskich wiezieniach, także w Inowrocławiu.
W Trzemesznie jest zbiorowa mogiła 60 Polaków. Znicze pamięci na mogiłach obrońców w Niewolnie, Wydartowie, i Wymysłowie oraz w Trzemesznie zapalili już w sobotę uczniowie z Trzemeszna.
Rafał Muniak/int