Brytyjczycy o "Sztafecie Enigmy"

BBC zamieściła w internecie wywiady z uczestnikami konferencji naukowej, będącej kulminacja półrocznego programu badań "Sztafeta Enigmy", zorganizowanego przez londyński Instytut Józefa Piłsudskiego. W konferencji w polskiej ambasadzie w Londynie, wzięli udział historycy wywiadu i krewni matematyków oraz kryptologów, którzy - jak się ocenia - skrócili wojnę o dwa do czterech lat.

Brytyjczycy dobrze znają postać Alana Turinga, twórcy pierwszego funkcjonującego komputera, i bohatera hollywoodzkiego filmu. W konferencji wziął udział jego bratanek, Sir Dermot Turing.

Wśród uczestników był też Jeremy Russell, kuzyn polskiego matematyka Henryka Zygalskiego, który łamał kody Enigmy na długo przed Turingiem. - Wuj Jerem'ego używał techniki papierowej, która poprzedzała to, co robił mój własny wuj stosując swoją maszynę - podkreślił Dermot Turing.

Podczas konferencji poruszono też najmniej znany wkład francuskiego wywiadu w łamanie szyfrów Enigmy. Jeszcze długo po upadku Francji, w jego utajnionych komórkach na Riwierze i w Afryce Północnej pracowała duża grupa polskich kryptologów, którzy jako pierwsi posiedli sekret "Enigmy". Tłumaczy to ich nieobecność w Bletchley Park - brytyjskim ośrodku kryptologicznym, który pod koniec wojny zatrudniał 10 tysięcy ludzi - ekwiwalent pełnej dywizji.

Przypomnijmy, że polscy kryptolodzy, którzy złamali zasadę działania niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma byli absolwentami Uniwersytetu Poznańskiego i swoje zmagania z szyframi rozpoczęli w Poznaniu. W grudniu 1932 rozszyfrowali tajemnicę Enigmy. W Poznaniu powstaje Muzeum Enigmy poświęcone ich odkryciom. Zostanie otwarte w 2019 r.

IAR/jc

O sprawie piszą teraz angielskie gazety np. The Telegraph, Wired, BBC