Rozejm w Trewirze! Zwycięstwo Powstania!

Dokument zawierał drobny błąd, który sprawił, że niemieckie wojska nękały powstańców jeszcze kilka miesięcy. Dziś wiadomo, że do podpisania pokoju z Niemcami przyczynił się polski wywiad. 16 lutego 1919 roku wielu powstańców nie spodziewało się zakończenia walk. Nasz wywiad dowiedział się, że Niemcy planuję na wiosnę wielką kontrofensywę – uderzenie nie tylko na Wielkopolskę, ale resztę Polski.

O planowanej akcji „Wiosenne słońce” natychmiast powiadomiono francuskiego marszałka Ferdinanda Focha – dowódcę sił sprzymierzonych, które pobiły Niemców w I wojnie światowej. Foch powiedział – albo dacie Polakom spokój, albo moje wojska zatrzymają się w Berlinie. Straszak podziałał, ale na prawdziwy pokój trzeba było czekać cztery miesiące. - Czekano na rozstrzygnięcie Konferencji Wersalskiej, która właśnie trwała. Dopiero 28 czerwca 1919 r. okazało się, że linia demarkacyjna, która była wtedy linią frontu stała się naszą granicą zachodnią - mówi Jarosław Burchard, historyk.

W dokumencie spisanym w Trewirze zabrakło daty. Formalnie nie wiadomo było kiedy pokój wchodzi w życie. Wojska niemieckie prowokowały powstańców, ale ci pokrzepieni zwycięstwem umocnili szeregi i utrzymali zdobyte terytorium.

Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 w Poznaniu, w czasie wizyty powracającego do Polski Ignacego Jana Paderewskiego, który w drodze do Warszawy przybył 26 grudnia do Poznania, owacyjnie witany. Nazajutrz 27 grudnia Paderewski wygłosił przemówienie do swoich rodaków licznie zgromadzonych przed hotelem Bazar. Tego samego dnia swoją paradę wojskową na Świętym Marcinie urządzili Niemcy - zrywano polskie i koalicyjne flagi, napadano na polskie instytucje - doszło do zamieszek, w wyniku których wywiązała się walka, podjęta następnie przez oddziały kierowane przez Polską Organizację Wojskową.

Było to jedno z trzech, obok powstania wielkopolskiego 1806 roku i powstania sejneńskiego w 1919 roku, zwycięskich powstań w dziejach Polski. Pierwsze z polskich powstań z tamtego okresu, obok III powstania śląskiego z 1921 roku, które umożliwiło realizację wszystkich założonych celów.