Historia Poznania w czterech tomach

Czterotomowa monografia dziejów Poznania Przemysława Matusika to pierwsze, tak obszerne i całościowe, opracowanie dotyczące stolicy Wielkopolski i jej losów, począwszy od czasów najdawniejszych aż po współczesność. Jej autorem jest znany poznański historyk, zajmujący się od wielu lat historią Wielkopolski w XIX i XX wieku, o wielkiej erudycji i fenomenalnej wręcz umiejętności opowiadania o przeszłości. Publikacja uwzględnia najnowsze badania i zróżnicowaną literaturę z zakresu historii i nauk pokrewnych. W formie przekazu dostosowana jest do potrzeb szerokiego odbiorcy.

Tom I: Historia Poznania do 1793

Opowieść o staropolskim i przednowoczesnym Poznaniu, począwszy od okrytych mrokiem początków, a skończywszy na przejściu pod pruską władzę. Dzieje grodu na Ostrowie Tumskim, jednego z najznaczniejszych w państwie Piastów ośrodków władzy politycznej, militarnej i kościelnej. A także losy miasta lokowanego w 1253 r. na lewym brzegu Warty. Historia królewskiego Poznania, przez ponad trzysta lat pokoju świecącego silnym blaskiem swej zasobności i gospodarczej prężności, potem doświadczającego druzgocących wojen, konfliktów, okupacji oraz niszczących zaraz i klęsk żywiołowych.

Tom II: Historia Poznania 1793-1918

Dzieje Poznania w przełomowym XIX w. Prusacy w końcu lat 20. przekształcili miasto w twierdzę, która na kilkadziesiąt lat zahamowała jego rozwój, by dopiero na początku XX w. zlikwidować fortyfikacje i wznieść reprezentacyjną dzielnicę cesarską z neoromańskim zamkiem – rezydencją cesarza Wilhelma II. W tym rozwoju niemałą rolę odegrali Polacy, stawiając efektowne budowle w centrum, tworząc pierwsze muzeum, fundując nowoczesny teatr, rozwijając rynek polskich czasopism... Wybuch pierwszej wojny światowej całkowicie zmienił sytuację, otwierając przed Polakami i Poznaniem nowe perspektywy.

Tom III: Historia Poznania 1918-1945

Po roku 1918 następuje rozwój Poznania jako ośrodka naukowego i gospodarczego – z utworzeniem uniwersytetu, powołaniem do życia Targów Poznańskich oraz niezwykłym wydarzeniem, jakim była Powszechna Wystawa Krajowa w 1929 r. Osiągnięcia dwudziestolecia przekreśla wybuch wojny. Niemiecki okupant dokonuje zagłady społeczności żydowskiej, brutalnie wysiedla przedstawicieli poznańskich elit. Nazistowskie panowanie kończy ofensywa Armii Czerwonej w styczniu 1945 r. i walka o miasto, która zdruzgotała historyczne dzielnice. Poznań wyzwolony z wojennego koszmaru jest już innym miastem.

Tom IV: Historia Poznania 1945-2016

Odradzający się po wojnie Poznań trudno godził się z nową rzeczywistością. Antykomunistyczny zryw 28 czerwca 1956 r. na wiele lat uczynił z miasta symbol sprzeciwu wobec opresyjnego systemu. Jednocześnie po 1945 r. Poznań zyskuje nowy kształt. Zdruzgotane kwartały Starego Miasta zostają wykreowane na nowo, planiści zmieniają nawet przebieg Warty. Obok dawnych dzielnic powstają blokowiska tworzące nowe środowisko miejskiego życia. W okresie transformacji i III Rzeczpospolitej zmaga się z odpływem mieszkańców i deindustrializacją, a zarazem intensywnie modernizuje się.