„Polki na Montparnassie” Sylwii Zientek to książka, którą tym razem chcę podsunąć Państwu w ramach cyklu literackich rekomendacji. Tom ten odkrywa przed nami wiele tajemnic z życia polskich malarek, które przed laty zdobywały Paryż i uznanie wielbicieli sztuki.
Anna Bilińska-Bohdanowicz, Mela Muter, Olga Boznańska, Maria Dulębianka, Aniela Pająkówna... To niektóre z bohaterek książki, polskie artystki żyjące od lat 70. XIX w. po lata 70. XX w. na paryskim Montparnassie. Część z nich znana jest nam może całkiem dobrze, jak choćby Olga Boznańska, większość jednak pozostaje pewnie zupełnie anonimowa dla przeciętnego miłośnika sztuki. Zapewniam jednak, że ich biografie kryją w sobie wiele inspirujących kart i wartych odkrycia historii.
Życiorysy artystek układają się w opowieści o odwadze i uporze w dążeniu do niezależnego, twórczego życia na własnych zasadach, a co równie ważne, także o miłości do sztuki i ogromnej woli jej tworzenia. Sukces przeplata się z porażką, chwile uniesienia - z tygodniami przymierania głodem i klepania biedy, wyczekane spełnienie - z bezlitosnymi ciosami od losu, a to wszystko w paryskiej scenografii.
Wiedza o ograniczeniach, stereotypach i społecznych barierach z jakimi musiały zmagać się artystki, by móc rozwijać swoje pasje i czynić z nich sposób na życie, odsłania przed nami nowe drogi interpretacji ich dzieł. Świetnym przykładem jest tu „Autoportret z paletą” Anny Bilińskiej. Współcześnie na pierwszy rzut oka trudno czytać go, jako obraz kontrowersyjny. Jeśli jednak uświadomimy sobie jakie wymagania wobec kobiecego wyglądu i zachowania funkcjonowały we współczesnym malarce społeczeństwie, to włosy w nieładzie, pognieciony fartuch i niedbała poza urastają do rangi manifestu.
Książka „Polki na Montparnassie” Sylwii Zientek została wydana przez wydawnictwo Agora. Można też posłuchać jej w formie audiobooka w interpretacji Ewy Abart.