Jan Mertka jest uważany za pierwszego poległego powstańca wielkopolskiego, pomimo, że zmarł kilka godzin przed wybuchem walk powstańczych w Poznaniu. Służył w I. Batalionie Pogranicznym w Szczypiornie. 27 grudnia 1918 r. w czasie patrolu został ciężko ranny od kuli w podkaliskim Boczkowie. Zmarł tego samego dnia. Jego pogrzeb stał się wielką manifestacją patriotyczną. Pochowano go 31 grudnia 1918r. na starym cmentarzu w Ostrowie Wielkopolskim, później zwłoki ekshumowano i przeniesiono na cmentarz przy ul. Limanowskiego.
Jan Mertka został pośmiertnie odznaczony m.in Krzyżem Walecznych i Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Kilka lat temu akt zgonu Jana Mertki znaleziono w Przygodzicach, gdzie się urodził i przetłumaczono na język polski. W oryginale jest napisany gotykiem. Akt zgonu został sporządzony w styczniu 1919 roku. Od tego czasu dokument obejrzały setki osób. Do 2019 roku można go było oglądać w Urzędzie Gminy w Przygodzicach, później 100 letni dokument trafił do Archiwum Państwowego w Kaliszu. Obecnie można go obejrzeć także w wersji on line.