Poznańscy naukowcy pracują nad szczepionką na COVID-19

Roman Wawrzyniak: Panie profesorze, jak przebiegają prace i, czy poznańscy naukowcy wyprzedzą tych z Ameryki czy Chin?

prof. Andrzej Mackiewicz: Walka wielopoziomowa. Nie chodzi, żeby być pierwszych ale, żeby być najlepszym, żeby szczepionka działała. To jest wciąż sprawa otwarta.

Na jakim etapie państwo jesteście?

Na dosyć wczesnym etapie. Konstruujemy samą szczepionkę. Potrzebujemy miesiąc, półtora, żeby była gotowa, ale to jest gotowość prototypu. Trzeba wdrożyć produkcję, scharakteryzować produkt. Dopiero później zgoda na podawanie szczepionki ludziom.

Prototyp to w odniesieniu do samochodów  - w przypadku leków do dłuższa droga.

Procedury są skomplikowane i długotrwałe. Agencje zajmujące się lekami poszły na duże uproszczenia i skrócił się ten czas od wynalazku do podania ludzi.

Ile wynosi?

To zależy od rodzaju szczepionki, możliwości produkcyjnych i współpracy z agencjami. One mają swoje wymagania i mogą pewne rzeczy przyspieszyć. My stosujemy się do tego.

Panie profesorze, w jednym z wywiadów znalazłem wypowiedź. Zapewniał pan, że może podpisać cyrograf z samym diabłem, że szczepionka będzie działała.

(śmiech) Oczywiście diabeł tkwi w szczegółach. Nasza szczepionka walczy z rakiem. Pewne mechanizmy, które walczą z rakiem, walczą też z wirusami. Rak jest bardziej skomplikowany, choć wirus może również czynić spustoszenia. My pracujemy nad rakowymi szczepionkami od lat.

Ta praca pomaga w walce z koronawirusem?

Nie tylko pomaga, to jest właśnie technologia. Żadna szczepionka nie wzięła się z powietrza. Szczepionki najbardziej zaawansowane są na bazach SARS-1. Są zmodyfikowane. Nic nowego tam nie wymyślono. Nasza jest zupełnie inna. Bardzo skomplikowana, uruchamia dużo więcej mechanizmów obronnych, niż inne. Jak to się sprawdzi? Zobaczymy. To, że powstają przeciwciała o niczym nie świadczy. Musi być odpowiedź długotrwała, a sama szczepionka musi być stabilna.

Na najbliższe pół roku prac potrzebnych jest 15 mln zł. Czy nie będzie pan żałował tych pieniędzy?

Są tacy, którzy będą chcieli na tym zarobić, a do zarobienia jest naprawdę dużo. Życie ludzkie i ktoś parę groszy zarobi - to dobrze.

Pan profesor już na tym etapie zapewnia, że nasza szczepionka jest nowocześniejsza od tej amerykańskiej czy chińskiej o dwie generacje. Skąd taka odważna deklaracja?

Nie tyle nowocześniejsza, ale na pewno jest koncepcyjnie bardziej złożona i, z tej wiedzy, którą mamy, uruchamia większy zakres odporności.

Wiemy, że państwo posiadacie linię produkcyjną. Jak to musi być rozbudowane, żeby powstała szczepionka ostateczna.

Na obecnym etapie aby wyprodukować szczepionkę do badań klinicznych nie potrzebujemy większych komplikacji. Jedynie stworzenie większej bazy banku komórek, odświeżenie zaplecza. Linia funkcjonuje od 2006 roku. Wszystko mamy na miejscu. Jeśli by doszło faktycznie do sukcesu szczepionki to na pewno znajdą się pieniądze...

Podsumowując, od czego zależy sukces pana, pańskiego zespołu?

Na razie od pieniędzy. Resztę mamy. To, co na razie robimy, nie jest zbyt kosztowne. To inżynieria genetyczna. Patrzymy na efekty. To finansowane przeze mnie i przez uczelnię. Koszty się pojawią kiedy trzeba będzie tworzyć banki komórek, charakteryzować je zagranicą, bo w Polsce nie ma takich możliwości, i ustawiać produkcję. Równocześnie robimy szczepionkę ludzką i mysią. Mysią można o myszek od razu testować, a ludzka wymaga większego przygotowania i zgód, aby podać coś ludziom po raz pierwszy.

Czekamy na informację, że znalazły się pieniądze na szczepionkę.

Mam nadzieję.

Dziękuję panie profesorze za rozmowę.