„Proza wybrana” - dzieła Leo Lipskiego w wyborze Agnieszki Maciejowskiej

Nienawidzę dnia, złego snu, gdy zanurzam się w noc jak w wodę, w której pływa księżyc i spełznięte twarze sprzed czterech lat.

Dziewczęta mają wargi zimne, mokre i wyblakłe jak na starych fotografiach oczy. W ich włosach rosną wodorosty, w granatowej wodzie falują ich odbarwione ciała.

Jestem oplątany snami.

[rękopis 1943, maszynopis 1946]

„Noc”, „Proza wybrana” Leo Lipski.

Moim dzisiejszym poleceniem w cyklu literackim jest książka Agnieszki Maciejowskiej, która dokonała wyboru, opracowania i opatrzyła komentarzem utwory Leo Lipskiego w zbiorze „Proza wybrana”.

Lekturę zbioru koniecznie rozpocząć należy od wstępu autorki, w którym tłumaczy zasady doboru i uporządkowania tekstów, a ponadto wprowadza najważniejsze fakty z biografii autora, bez których znajomości trudno zagłębiać się w tę niełatwą prozę. Zapiski ułożone chronologicznie pozwalają śledzić, jak kilkuzdaniowe fragmenty zapisane odręcznie lub w maszynopisie, włączane są później w dłuższe utwory prozatorskie. Układ tego zbioru doskonale pozwala śledzić ewolucję tkanki literackiej, życie słów zapisywanych i skreślanych po wielokroć. Choć przyznam, że to w tych krótkich, kilkuzdaniowych fragmentach proza ta przemawia do mnie najmocniej, zaskakuje precyzją i jednoczesną poetyckością zestawionych słów. 

Jest to jednak pewne czytelnicze wyzwanie. Utwory przepełnione motywami skatologicznymi, erotyką, bólem dają czytelnikowi dostęp do rzeczywistości w stanie wiecznego rozpadu, organizowanej cierpieniem, jednocześnie sprowadzającej się czasem do tego, co brzydkie i banalne, kiedy indziej skomplikowane i metaforyczne.

Książka „Proza wybrana” z utworami Leo Lipskiego w wyborze Agnieszki Maciejowskiej ukazała się nakładem wydawnictwa Czarne.