„Warszawskie dzieci '44” - książka Agnieszki Cubały

Drugiego dnia października 1944 roku przedstawiciele Komendy Głównej AK podpisali w Ożarowie układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie. Po szieściesięciu trzech dniach walki upadło powstanie warszawskie. Korzystając z bliskości tej daty w kalendarzu, polecam dziś Państwu wydaną niedawno książkę Agnieszki Cubały „Warszawskie dzieci '44”.

Ogłuszający huk wybuchów, przerażenie wszechobecną śmiercią i krwią, paraliżujący strach w obliczu osamotnienia. Fascynacja bronią, podziw dla żołnierzy, rozpierające pragnienie czynu i przekonanie o własnej nieśmiertelności i odporności na kule. Ścisk, niewygoda i w końcu przeokropna nuda w piwnicy, w której mama każe spędzać długie godziny. 

To tylko ułamek wachlarza wspomnień i przeżyć najmłodszych mieszkańców stolicy z powstańczego miasta. Agnieszka Cubała przywołuje prawdziwe historie i relacje z profesjonalną skrupulatnością, czerpiąc z ogromu źródeł. Weryfikuje utrwalone przekonania na temat udziału dzieci w działaniach zbrojnych, a jednocześnie unika jednoznacznych sądów i wartościowania. Obiektywizm i reporterska uczciwość rekompensują stylistyczne uchybienia języka.

Jest to fascynuje źródło wiedzy, również dla osób zainteresowanych powstańczą tematyką, tym bardziej, że w centrum zainteresowałania autorki znajdują się cywile, których doświadczenia są gorzej utrwalone w powszechnej świadomości. Sama znalazłam w tomie kilka faktów, zjawisk, o których wcześniej nie słyszałam, jak na przykład pokazy spektakli teatralnych, organizowane przez dzieci na warszawskich podwórkach, dedykowane powstańcom. Bardzo ciekawym wątkiem jest również prasa dziecięca, wydawana w okresie powstania, której autorka poświęca sporo uwagi. Najważniejszym składnikiem narracji pozostają jednak osobiste wspomnienia, relacje, które oczywiście oddziałują niezwykle silnie na wyobraźnię czytelnika.

Książka „Warszawskie dzieci '44” Agnieski Cubały ukazała się nakładem wydawnictwa Prószyński i S-ka.