„Wiejskie chaty pośród drzew” można oglądać w Warszawie

Renowację przeprowadzono w Pracowni Konserwacji Malarstwa Muzeum Książąt Czartoryskich. Z płótna usunięto zanieczyszczenia. Specjaliści zdjęli też pożółkły werniks, który dużo zabierał tej pracy. Wzmocniono dębowe podobrazie. Dzieło dostało także nową ramę, która wewnątrz wyposażona jest w tak zwaną „gablotę mikroklimatyczną”, co pozwala na bezpieczne przechowywanie. Kierownik kolekcji imienia Jana Pawła II i współkuratorka wystawy Anna Biskupska mówi, że obraz zyskał po konserwacji bardzo dużo. „Obraz zyskał oddech. Widać zmienną fakturę. Oczywiście odżyły kolory” - wylicza.

Ekspertyzy prowadzone były przez specjalistów z Laboratorium Analiz i Nieniszczących Badań Obiektów Zabytkowych krakowskiego oddziału Muzeum Narodowego. Zaprosili oni do współpracy także ekspertów z amsterdamskiego Van Gogh Museum. Do badań wykorzystano wiele technik - miedzy innymi promieniowanie UV, RTG, mikroskopy czy skanery.

„Wiejskie chaty pośród drzew” to obraz niesygnowany, pochodzący z najwcześniejszego okresu twórczości artysty. Powstały pięć lat przed największymi dziełami van Gogha - jak „Pokój w Arles”. Pierwotnie nosił inny tytuł - „Farma w Hoogeveen”. Jest to dokumentacja pejzażowa - obraz malowany za jednym posiedzeniem, bez większego przygotowania, bez podmalówki i bez rysunku. „Namalowany alla prima - za pierwszym razem, kiedy van Gogh wychodzi ze sztalugami i maluje w przestrzeni pod Hagą” - opowiada Anna Biskupska.

Na wystawie „Van Gogh. Historie jednego obrazu” „Wiejskie chaty pośród drzew” są przedstawione w kontekście historycznym. Ekspozycja opowiada o najnowszej historii obrazu, czyli o przebiegu samych badań i konserwacji w Muzeum Narodowym w Krakowie. Zwiedzający poznają też wcześniejsze dzieje płótna - od momentu jego powstania aż do zakupienia do warszawskiej kolekcji, „A jest to historia pełna zwrotów akcji i perypetii” - podkreśla Anna Biskupska.

Obraz zmieniał miejsce przechowywania i właścicieli. Gdy na początku XX wieku prace van Gogha zyskały rozgłos i zwiększyły wartość, „Wiejskie chaty...” znajdowały się już w rękach kolekcjonerów - najpierw w Belgii, a potem w Szwajcarii. W latach 80. dzieło trafiło do Polski, do Galerii Porczyńskich. Od 2020 roku jest w depozycie Muzeum Jana Pawła II i Stefana Wyszyńskiego.

Vincent van Gogh był jednym z najbardziej znanych przedstawicieli postimpresjonizmu w malarstwie. Przypisuje się mu autorstwo blisko dwóch tysięcy dzieł. Najsłynniejsze to: „Słoneczniki” czy „Gwiaździsta noc”. Fundusze na badania „Wiejskich chat...” przekazało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Obraz można oglądać do 8 grudnia.