Rok 2023 ogłoszony został Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego. Ten wybitny badacz, odkrywca, geolog i podróżnik, urodzony w podpoznańskiej Głuszynie, jako pierwszy Polak okrążył Ziemię w celach naukowych. W 1834 roku wyruszył na statku „Virginian” z portu Liverpool w 9-letnią podróż badawczą, podczas której odwiedził niemal wszystkie kontynenty. Najdłuższy pobyt był w Australii, gdzie Strzelecki podczas swoich wypraw w głąb lądu prowadził badania z zakresu geologii, mineralogii, kartografii, meteorologii, jak również etnografii i paleontologii. Odkrył nowe ziemie, australijskie złoto i najwyższy szczyt kontynentu, który nazwał Górą Kościuszki.
Radosław Nawrot w pasjonujący sposób, dbając przy tym o rzetelne tło historyczne, przybliża czytelnikom przebieg niebezpiecznej wyprawy badawczej Strzeleckiego do Australii. W latach 30.XIX wieku poznane były zaledwie wybrzeża tego kontynentu, a wiedza na temat geologii była znikoma.
Wielka Brytania, która założyła w Australii swoje kolonie, traktowała ją jako miejsce zsyłki więźniów. Kiedy Strzelecki dotarł na kontynent, spodziewał się, że zastanie tam przestępczość i rozpustę, tymczasem Sydney, największe miasto Australii zaskoczyło go obyczajnością i spokojem, jakiego nie doświadczył w żadnym porcie Zjednoczonego Królestwa.
Podczas swojego czteroletniego pobytu w Australii i na Tasmanii Strzelecki poprowadził trzy wielkie wyprawy w głąb kontynentu. Każda z nich obfitowała w nowe i cenne odkrycia. Po zakończeniu badań terenowych na Tasmanii przygotował mapę geologiczną odkrytych przez siebie terenów, pierwszą taką w historii. Strzelecki przemierzył na kontynencie australijskim przeszło 11 tys. km. To dzięki niemu świat dowiedział się o wyjątkowych gatunkach zwierząt i roślin, niespotykanych krajobrazach oraz wzniesieniach kontynentu.
Strzelecki potrafił też zadbać o swoje utrzymanie. Głównym źródłem jego dochodów była sprzedaż okazów geologicznych i zoologicznych do muzeów europejskich. Po powrocie z Australii wydał książkę, która stała się naukowym bestsellerem.
Polecamy "Górę Kościuszki" Państwa uwadze i zapraszamy do wysłuchania fragmentów książki w naszym cyklu Tytuł tygodnia.
"Góra Kościuszki", Radosław Nawrot, Wydawnictwo Miejskie Posnania.