105 lat temu urodził się Florian Marciniak - naczelnik Szarych Szeregów

Wprowadził w tajnej organizacji zasadę „wychowania przez walkę”. Zginął w niemieckim obozie koncentracyjnym Gross-Rosen 20 lutego 1944 roku. Miał 28 lat. Jego ciała nie odnaleziono. W 2010 roku urna z ziemią z miejsca śmierci została złożona w Krypcie Zasłużonych Wielkopolan w kościele św. Wojciecha w Poznaniu.

Florian Marciniak kierował konspiracyjną organizacją harcerską od 27 września 1939 roku do chwili aresztowania w maju 1943. Był autorem nazwy "Szare Szeregi", opracował program zatytułowany "Dziś, jutro, pojutrze", którego podstawową zasadą było wychowanie przez walkę. Uważał, że wychowawcza rola harcerstwa w czasie wojny musi być związana z walką o odzyskanie niepodległości. Położył też wielkie zasługi dla scalenia ruchu harcerskiego w warunkach okupacji.

Pod przywództwem Floriana Marciniaka Szare Szeregi przeprowadziły wiele akcji sabotażowych i zbrojnych, między innymi odbijania więźniów oraz wysadzania mostów kolejowych. W marcu 1943 roku Florian Marciniak wziął udział w przygotowaniach do słynnej akcji pod Arsenałem, podczas której odbito z rąk Niemców harcmistrza Janka Bytnara "Rudego" i 20 więźniów politycznych przewożonych z siedziby Gestapo przy alei Szucha do więzienia na Pawiaku.

W konspiracji posługiwał się kilkoma pseudonimami: "Szary", "Nowak", "J. Krzemień" i "Flo". Nosił też przybrane nazwiska. Mimo to gestapo aresztowało go w Warszawie 6 maja 1943 roku, podczas zatrzymań wśród harcerzy Chorągwi Wielkopolskiej. Był brutalnie przesłuchiwany w alei Szucha, po kilku dniach został wywieziony do Poznania i uwięziony w Forcie VII. Tam w czasie sześciotygodniowego śledztwa był torturowany, nie ujawnił jednak swojej funkcji naczelnika i nie wydał współtowarzyszy.

Zorganizowana przez harcerzy akcja odbicia Marciniaka pod kryptonimem "Biała róża" nie doszła do skutku, ponieważ Niemcy wywieźli go do obozu w Żabikowie, a stamtąd do KL Gross-Rosen. Został zamordowany wraz z grupą ponad 20 innych harcerzy, o świcie 20 lutego 1944 roku. Okoliczności ich śmierci dotąd nie zostały wyjaśnione. W styczniu 1945 roku Niemcy aresztowali żonę Floriana Marciniaka - Zofię (siostrę Stanisława Broniewskiego), która w kwietniu zmarła na tyfus w obozie Bergen-Belsen.

W 2006 roku, postanowieniem prezydenta Lecha Kaczyńskiego, harcmistrz Florian Marciniak został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

Florian Marciniak urodził w Gorzycach w Wielkopolsce, jako szóste z dziesięciorga dzieci Pawła i Wiktorii z Szajków. Studiował prawo na Uniwersytecie Poznańskim. Później pracował w tamtejszym Banku Związku Spółek Zarobkowych.

Z harcerstwem związany od najmłodszych lat, był drużynowym 21. Poznańskiej Drużyny Harcerzy im. Tadeusza Reytana oraz wiceprezesem Akademickiego Koła Harcerskiego im. Heliodora Święcickiego. W latach 1937-1938 pełnił funkcję zastępcy komendanta Harcerskiej Szkoły Instruktorskiej w Górkach Wielkich koło Skoczowa. Został najmłodszym harcmistrzem w ZHP, uzyskując ten stopień w maju 1938 roku.

W pierwszych dniach września 1939 roku organizował w Poznaniu Wojenne Pogotowie Harcerzy, a od 8 września - w Warszawie, gdzie został mianowany jego komendantem. W ramach tej służby harcerze tworzyli patrole sanitarne, przeprowadzali akcje przeciwpożarowe, byli łącznikami do dyspozycji wojska. Zaczęto też organizować harcerskie grupy dywersyjne.

27 września 1939 roku Związek Harcerstwa Polskiego przeszedł do konspiracji pod nazwą Szare Szeregi. Naczelnikiem organizacji został Florian Marciniak. Wraz z Leonem Marszałkiem był autorem deklaracji ideowej "Szare Szeregi. Manifest młodego pokolenia".