NA ANTENIE: Portfel - magazyn ekonomiczny
Studio nagrań Ogłoszenia BIP Cennik
SŁUCHAJ RADIA ON-LINE
 

Edward Raczyński - filantrop, który podarował Poznaniowi wodociągi i bibliotekę

Publikacja: 20.01.2025 g.07:06  Aktualizacja: 20.01.2025 g.07:13 Jacek Butlewski
Poznań
Poznań dostał od niego wodociągi i bibliotekę. 180 lat temu (20 stycznia 1845 roku) zmarł polski filantrop Edward hrabia Raczyński, jeden z najbardziej znanych przedstawicieli tego rodu.
biblioteka raczyńskich - Adam Ciereszko - PAP
Biblioteka Raczyńskich, ufundowna przez Edwarda Raczyńskiego, fundatora miejskich wodociągów z medalionem na cokole Wincentego Priessitza, propagatora wodolecznictwa / Fot. Adam Ciereszko (PAP)

Był synem Filipa i Michaliny Raczyńskich, angażował się w sprawy polityczne, był filantropem, wydawcą i mecenasem sztuki.

Pracował jako archeolog w starożytnej Troi, często podróżował, budował kolekcję książek w rodzinnym Rogalinie, finansowo wspierał pisarzy, m.in. Adama Mickiewicza, który dzięki niemu bywał w Poznaniu. Owocem jego dalekich podróży (np. do Szwecji czy Turcji) były liczne publikacje, popularyzował literaturę krajoznawczą. Wspierał nie tylko romantyków, ale wydawał też dawniejsze dzieła polskich autorów.

W 1829 roku ufundował Bibliotekę mającą w nazwie do dziś jego nazwisko - od początku, zgodnie z jego wolą, miała mieć publiczny charakter. Książnicę zresztą nie tylko wybudował, ale sam wyposażył... Zapłacił za to olbrzymią wówczas cenę ponad 120 tysięcy talarów.

Po epidemii cholery w 1831 roku współfinansował budowę pierwszego wodociągu w stolicy Wielkopolski. Był jednym z autorów budowy Złotej Kaplicy w poznańskiej katedrze, sfinansował posągi Mieszka I i Bolesława Chrobrego. Niesłuszne oskarżenia o chęć promowania własnej osoby, w związku z przypominaniem pierwszych władców Polski, przyczyniły się do jego choroby i śmierci.

Wspierał finansowo Powstanie Listopadowe, głośno upominał się o prawa Polaków, także w czasie koronacji króla Prus Fryderyka Wilhelma IV z dynastii Hohenzollernów.

Był człowiekiem niezwykle skromnym, ale chętnie pomagał potrzebującym. Spopularyzował na terenie Wielkopolski produkcję cukru z buraków cukrowych, interesował się rolnictwem, kształcił młodzież ze wsi.

Wspierała go żona, Konstancja Raczyńska. Zmarł w 1845 roku w Zaniemyślu koło Poznania.

https://radiopoznan.fm/n/CcgXJ7
KOMENTARZE 0