Wielkopolanie oddają hołd powstańcom. Dziś 106. rocznica wybuchu zwycięskiego zrywu [TRANSMISJA]

Organizatorem obchodów jest Urząd Marszałkowski w Poznaniu. Sygnał dzięki uprzejmości organizatora.

W Poznaniu obchody rozpoczęły się o 11.15 od złożenia kwiatów na grobie Stanisława Taczaka i Wincentego Wierzejewskiego na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu.  Kwiaty i znicze pojawiły się też przed tablicami - Dowódców Powstania Wielkopolskiego, Ignacego Jana Paderewskiego, 15. Pułku Ułanów Poznańskich i Marynarzy Powstańców Wielkopolskich. 

O 12.30 uczestnicy obchodów przeszli do Fary, gdzie zostanie odprawiona msza św. w intencji Powstańców Wielkopolskich. Główne uroczystości przy pomniku Powstańców Wielkopolskich organizuje jak co roku marszałek województwa Marek Woźniak. Zaplanowano jego przemówienie i składanie kwiatów przez delegacje. 

Od 10.00 można również zwiedzić wystawę poświęconą generałowi Stanisławowi Taczakowi, a przed samym Odwachem na Starym Rynku rozbije się miasteczko powstańcze.

To już wieloletnia tradycja, że w rocznicę wybuchu powstania na Starym Rynku pojawiają się rekonstruktorzy. Funkcjonuje tu muzeum upamiętniające zryw. Za kilka lat przeniesie się ono do nowej siedziby niedaleko poznańskiej Cytadeli. W ramach miasteczka powstańczego grupy rekonstrukcyjne odtworzą atmosferę, jaka panowała w pierwszych chwilach zrywu, w grudniu 1918 roku. O 13.30 przed muzeum tort z okazji 150. urodzin generała Taczaka.

O godzinie 16.40 na minutę zatrzymają się dziś w Poznaniu autobusy i tramwaje MPK. Z głośników w pojazdach wyemitowany zostanie komunikat przypominający, że 27 grudnia 1918 roku padły pierwsze strzały zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Pasażerowie usłyszą, że to dzięki patriotycznej postawie Wielkopolan kolebka polskiego państwa odzyskała niepodległość. 

Zarząd Transportu Miejskiego informuje, że autobusy i tramwaje będą się zatrzymywały na minutę, o ile pozwoli na to sytuacja na drodze i warunki bezpieczeństwa. MPK informuje też, że w związku z obchodami dzisiejszej rocznicy od godziny 15.30 inną trasą pojedzie tramwaj linii numer 10, który zamiast ulicą Wierzbięcice zostanie skierowany na objazd ulicami Górna Wilda i Królowej Jadwigi.

Główne uroczystości rozpoczną się o godzinie 16.40 przed Pomnikiem Powstańców Wielkopolskich.

Oprócz marszałka województwa wielkopolskiego Marka Woźniaka, przemówienie wygłoszą wicepremier i minister obrony narodowej Władysław-Kosiniak Kamysz oraz marszałek sejmu Szymon Hołownia. List od prezydenta RP Andrzeja Dudy odczyta sekretarz stanu w kancelarii prezydenta Andrzej Dera. Głos zabierze również wiceprezes Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego Zdzisław Kościański.

Niezależnie od oficjalnych uroczystościami ulicami Poznania ma przejść Marsz Powstania Wielkopolskiego. Rozpocznie się o godz. 18:00 pod Pomnikiem Powstańców Wielkopolskich. Jego uczestnicy przejdą ulicami Wierzbięcice, Niezłomnych, Ratajczaka, 27 grudnia, pl. Wolności, Paderewskiego pod Hotel Bazar. Marsz organizuje Stowarzyszenie Marsz Powstania Wielkopolskiego.

O godz. 18.30 wystąpi zespół Gospel Joy, który specjalnie na tę okazję przygotuje repertuar związany z Powstaniem, wykona m.in. Marsyliankę Wielkopolską, po czym przeniesie mieszkańców w jeszcze trwający klimat świąt Bożego Narodzenia. Gwiazdą wieczoru będzie Kasia Wilk – około godz. 19.30.

Mieszkańcy, którzy nie będą mogli przybyć pod pomnik, będą mogli obejrzeć transmisję online na stronie www.27grudnia.pl. Relacja będzie tłumaczona na język migowy.

Symbole Powstania Wielkopolskiego po kilku latach przerwy wrócą w tym dniu na poznański plac Wolności. Po głównych uroczystościach odbęda się tam koncerty.

O 19:00 na Placu Kolegiackim odbędzie się koncert "Śpiewanki powstańcze". Na scenie pojawi się ok. 40 poznańskich artystów - soliści oraz instrumentaliści z Teatru Muzycznego, Teatru Polskiego oraz Chór Wielkopolan. Na miejscu będą darmowe śpiewniki, a teksty piosenek zostaną również wyświetlone na telebimie.

W Śremie uroczystości z okazji 106 rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego organizuje tamtejsze muzeum. Zainaugurowano je już 23 grudnia rozdawaniem replik flag powstańczych oraz happeningiem patriotycznym zorganizowanym przy współudziale Korpusu Kadetów Zespołu Szkół Technicznych w Śremie. Była powstańcza wartownia ze szlabanem, a uczniowie mieli na sobie powstańcze mundury.
Główne obchody 106. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego rozpoczną się w południe złożeniem kwiatów i zapaleniem zniczy pod Pomnikiem Dobosza w Parku im. Powstańców Wlkp. przy ul. Poznańskiej. Już od 10.00 w Muzeum Śremskim można oglądać wystawę pt. "Szczegół ozdobą historii". O 17.00 w Kościele Garnizonowym pw. św. Jana z Dukli odprawiona zostanie uroczysta Msza Święta, po której na Cmentarzu Parafialnym odczytany zostanie Apel Poległych.

Także w Szamotułach rocznicę powstania uczczono już 23 grudnia oznakowaniem 10 grobów powstańczych specjalnymi tabliczkami. W następnych latach planowane jest oznaczenie wszystkich grobów powstańczych, a jest ich na szamotulskim cmentarzu ponad 200. Po południu - tak jak w większości miast i miasteczek zawyją w Szamotułach o 16.40 syreny systemu powiadamiania ratunkowego.

Na uroczyste obchody rocznicy wybuchu powstania Wielkopolskiego zaprasza burmistrz Międzychodu. Rozpoczęły się one o 14.00 pod Pomnikiem Powstańców Wielkopolskich na ulicy Dworcowej. Będzie przemówienie burmistrza, a delegacje złożą kwiaty. Uczestnicy uroczystości przejadą potem autokarem na miejsca walk powstańczych do Kolna i Kamionnej. O 16.00 w kościele pw. św Jana Chrzciciela rozpocznie się uroczysta msza święta w intencji Ojczyzny.

Obornickie obchody 106 rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego odbędą się o 16.30 w Pacholewie.

W Środzie Wielkopolskiej uroczystości organizuje Stowarzyszenie Rodzin Powstańców Wielkopolskich. Obchody zainaugurowała msza święta (o 10.00) w Bazylice Mniejszej. Po nabożeństwie uczestnicy uroczystości przejdą na Kwaterę Powstańców na średzkim cmentarzu, gdzie po okolicznościowych przemówieniach zostaną złożone kwiaty i zapalone znicze.Po południu, Narodowa Środa zaprasza na racowisko na średzkim rynku.

Rogoźno uczci 106 rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego o godzinie 10.00 przy zbiorowej mogile powstańczej na cmentarzu parafialnym.

W Lesznie rocznicowe uroczystości o 16.40 rozpoczną się tradycyjnie w kwaterze Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu komunalnym. Wcześniej prezydent Leszna złoży wiązanki kwiatów pod pomnikami - upamiętniającym poległych powstańców w podleszczyńskiej Trzebani oraz Powstańców Wielkopolskich w Lesznie. O godz. 18.00 w leszczyńskiej Galerii Książki rozpocznie się wykład prof. Krzysztofa Handke pt. „Wojskowe aspekty Powstania Wielkopolskiego 1918/19”. Będzie mu towarzyszyć wystawa multimedialna "Powstanie Wielkopolskie 1918-1919". Z kolei w Kościanie, oprócz oficjalnych uroczystości, po południu jednemu z rond zostanie nadana nazwa "Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego". Podobne uroczystości zostały zaplanowane dzisiaj również w Rawiczu i Gostyniu.

Już wczoraj na terenie Muzeum Młynarstwa i Rolnictwa w podleszczyńskiej Osiecznej odbyło się widowisko historyczne ”Bitwa pod wiatrakami”. Była to rekonstrukcja zwycięskiej bitwy Powstańców Wielkopolskich w Osiecznej 11.01.1919 r.

W Lusowie uroczystości rozpoczęło składanie kwiatów na grobie Józefa Dowbor-Muśnickiego. Drugi dowódca Powstania (zastąpił Stanisława Taczaka) ostatnie lata spędził właśnie w Lusowie, tu prowadził gospodarstwo. Spoczywa na cmentarzu niedaleko kościoła. Wśród składających kwiaty był marszałek Marek Woźniak, który jak co roku jest gospodarzem głównych poznańskich obchodów.

To ważne dla Lusowa miejsce - mówi o grobie generała Zofia Smolarz z Towarzystwa Pamięci Generała Dowbora-Muśnickiego.

Organizujemy tu kilka uroczystości, nie tylko związanych z generałem, ale też z jej córką, Janiną, której czaszka jest pochowana w grobie ojca, mieszkańcy bardzo pamiętają. Zawsze są świeżo zapalone świeczki. Jest to centrum odwiedzin, kto odwiedza Muzeum Powstańców Wielkopolskich, ten przychodzi też na grób generała

- mówi Zofia Smolarz.

Tuż obok niewielkiej nekropolii funkcjonuje Muzeum Powstańców Wielkopolskich, z licznymi pamiątkami po uczestnikach insurekcji.

Uroczystość przed grobem generała Dowbor-Muśnickiego z udziałem około 50 osób i licznych pocztów sztandarowych trwała kilkanaście minut. Po niej uczestnicy, z orkiestrą wojskową na czele przeszli pod pomnik generała, stojący od kilku lat przed szkołą w Lusowie.

Poseł Marcin Bosacki mówił, że zaszczytem jest wspominanie Powstańców Wielkopolskich.

Chciałem wszystkim, którzy dbają o tę tradycję, o jej kultywowanie, o jej podtrzymywanie, o uczenie tej tradycji kolejnych pokoleń, w imieniu Sejmu RP bardzo serdecznie podziękować

- mówi poseł.

W uroczystościach brali udział samorządowcy, w tym wójt Tarnowa Podgórnego Tadeusz Czajka, a także żołnierze, harcerze, bractwa kurkowe i uczniowie, których szkoła nosi imię generała Józefa Dowbor-Muśnickiego.

Hołd Powstańcom złożyły władze Kalisza, parlamentarzyści, służby mundurowe, stowarzyszenia oraz młodzież szkolna. Uroczystości odbyły się przy tablicy pamiątkowej poświęconej bohaterom Powstania Wielkopolskiego przy ul. Śródmiejskiej. Wiceprezydent Kalisza Mateusz Podsadny w swoim przemówieniu podkreślał, że kaliszanie również mieli swój udział w Powstaniu Wielkopolskim.

W 106 rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego wspominamy bohaterów zwycięskiego zrywu, którzy wyzwolili Wielkopolskę spod panowania niemieckiego i przyczynili się do przyłączenia jej do odrodzonej Rzeczpospolitej. Wracamy pamięcią do wydarzeń z przełomu 1918/1919 roku, by oddać hołd tym wszystkim, którzy wówczas swoim bohaterstwem dowiedli swojej miłości do Ojczyzny

- wyjaśnia Podsadny.

W Szczypiornie, obecnie dzielnicy Kalisza stacjonował I Batalion Pograniczny, który był pierwszym oddziałem żołnierzy polskich ochotników. Tworzyli go młodzi ludzie z Ostrowa Wielkopolskiego, Nowych Skalmierzyc i Kalisza.

To właśnie żołnierz tego batalionu Jan Mertka uważany jest za pierwszą ofiarę Powstania Wielkopolskiego. Zginął od kuli podczas służby patrolowej.

W Ostrowie głównym punktem uroczystości będzie msza św. w kościele pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika, ale wcześniej delegacje złożą kwiaty pod tablicą pamiątkową Powstańców Wielkopolskich znajdującą się na murze Urzędu Miejskiego.

Wiązanki kwiatów zostaną złożone także przy Pomniku Powstańców Wielkopolskich przy ul. Wrocławskiej. Tam też zostanie odsłonięta tablica pamiątkowa z nazwiskami zamordowanych pracowników Zakładu Fabryki Wagon. Obchody zakończy wizyta na cmentarzu przy ul. Limanowskiego, gdzie zostaną zapalone znicze w kwaterze Powstańców Wielkopolskich.

Mieszkańcy Chodzieży jak co roku świętowali Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Główna uroczystość odbyła się pod pomnikiem „Wdzięczności za Wolność”. Poprzedziła ją msza w intencji Powstańców Wielkopolskich w kościele pw. Św. Floriana.
Burmistrz Chodzieży Jacek Gursz był jednym z inicjatorów ustanowienia Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego .

Jako przedstawiciel Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Wielkopolskich wystąpiliśmy z pięcioma innymi organizacjami do pana prezydenta Andrzeja Dudy z taką inicjatywą, aby podjął ustawę ustanawiającą właśnie 27 grudnia Narodowym Dniem Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego

- mówi Gursz.

Chodzieskie obchody odbyły się przy pomniku „Wdzięczności za Wolność”,
który w okresie międzywojennym ufundowali powstańcy wielkopolscy. We wrześniu 1939 obelisk został zniszczony przez Niemców. Odtworzony po kilkudziesięciu latach „wrócił” do Chodzieży w roku 2018.

To jest pomnik wdzięczności powstańców wielkopolskich Bogu za zwycięstwo. Pomnik ten przedstawia klęczącego powstańca wielkopolskiego przed Chrystusem, a więc jest to podziękowanie Bogu za zwycięskie Powstanie Wielkopolskie

- wyjaśnia Roman Grewling, wiceprezes Oddziału Wojewódzkiego Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego w Poznaniu.

Muzeum Ziemi Złotowskiej z okazji 106. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego przygotowało spotkanie pod nazwą „Kobieca twarz Powstania Wielkopolskiego” poświęcone udziałowi kobiet w tym wydarzeniu. W jego programie jest wykład Iwony Kamińskiej-Lech i projekcja filmu „Siłaczki”.

- Temat zaangażowania kobiet w Powstanie Wielkopolskie często jest pomijany, a przecież również one bardzo aktywnie się do niego włączyły – podkreśla Kamila Krzanik-Dworanowska, dyrektorka Muzeum Ziemi Złotowskiej.

Rocznicowe uroczystości odbędą się też m.in. w Czarnkowie. Na godz. 16.40 zaplanowano przemarsz i Apel Pamięci na placu Wolności. Po części oficjalnej będzie można obejrzeć plenerową wystawę „Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego – 27 grudnia 1918 roku”.