30 lat temu zmarł hrabia Edward Bernard Raczyński

Pochodził z jednego z najbardziej znaczących rodów arystokratycznych Wielkopolski, którego rodowa siedziba w Rogalinie słynęła ze wspaniałej galerii obrazów.

W Rogalinie spędził wczesne dzieciństwo. Do gimnazjum uczęszczał w Krakowie. Studiował w prestiżowej London School of Economics and Political Science. W Wielkiej Brytanii poznał wielu przedstawicieli brytyjskiej elity, z którymi ponownie zetknie się już jako ambasador niepodległej Polski.

1 listopada 1934 r. rozpoczął swoją najważniejszą misję w dyplomacji - ambasadora w Londynie. Prezydentem RP na uchodźstwie został w kwietniu 1979 r. Miał prawie 88 lat. Dostrzegał, że w sprawie polskiej nastąpił przełom.

Spłakałem się na wiadomość o tym wydarzeniu

– powiedział na wieść o wyborze kard. Karola Wojtyły na papieża.

Za kluczowe zadanie swojej prezydentury uznał zacieśnianie kontaktów z opozycją antykomunistyczną w kraju. Zapoczątkował także kontakty z dysydentami ze Związku Sowieckiego oraz przedstawicielami narodów ujarzmionych przez imperium sowieckie. W 1979 r. podpisał deklarację, w której wspólnie z Ukraińcami deklarował konieczność odbudowy tego państwa. W grudniu 1981 r., tak jak we wrześniu 1939 r., stanął przed mikrofonami BBC. Zaapelował o pomoc dla polskiego społeczeństwa rządzonego przez juntę Jaruzelskiego.

W 1985 r. z jego inicjatywy do Londynu przyjechało 500 przedstawicieli polskiej kultury z całego świata, którzy wzięli udział w Kongresie Polskiej Kultury na Uchodźstwie. 8 kwietnia 1986 r. zakończył sprawowanie urzędu, przekazując go młodszemu o ćwierć wieku Kazimierzowi Sabbatowi.

Pod koniec 1990 r. założył Fundację im. Raczyńskich w Poznaniu i przekazał jej pałac i park w Rogalinie i Galerię Rogalińską przy Muzeum Narodowym, której pozostawał formalnym właścicielem. W skład galerii weszło m.in. ponad 300 dzieł sztuki. Pałac został przejęty przez Muzeum Narodowe w Poznaniu.

Najstarszy polski prezydent zmarł rano 30 lipca 1993 r. w Londynie. Dzień przed śmiercią rozmawiał ze swoim następcą na urzędzie ambasadora RP w Londynie Tadeuszem de Virionem o sprowadzeniu do Polski szczątków premiera gen. Władysława Sikorskiego.

Zgodnie ze swoją wolą spoczął w mauzoleum Raczyńskich w Rogalinie. Był ostatnim z rodu Raczyńskich. Nad jego sarkofagiem umieszczono słowa prezydenta wypowiedziane w 1993 r.: „Nie zmarnujcie niepodległości”.