Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych"

"Cześć i chwała bohaterom" - wołali uczestnicy poznańskich uroczystości Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Była to spontaniczna reakcja na słowa przesłania premier Beaty Szydło odczytanego przez wojewodę Zbigniewa Hoffmana pod pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego. Szefowa polskiego rządu napisała, że jesteśmy winni pamięć żołnierzom niezłomnym. Podziękowała też ludziom, którzy tę pamięć kultywują.

Główne poznańskie uroczystości rozpoczęły się mszą świętą w kościele pod wezwaniem Najświętszego Zbawiciela przy ulicy Fredry. Ksiądz celebrans w kazaniu mówił o ofierze krwi polskich bohaterów. Wspomniał ostatni greps z więzienia na Rakowieckiej Wielkopolanina pułkownika Łukasza Cierpińskiego. Oprócz kombatantów, delegacji i pocztów sztandarowych, we mszy uczestniczył wojewoda Zbigniew Hoffman. Wojewódzkie władze samorządowe reprezentowała przewodnicząca Sejmiku, a prezydenta Poznania jego zastępca.

Od dziś rondo w Ostrzeszowie u zbiegu ul. Powstańców Wielkopolskich i Armii Krajowej nosi imię Żołnierzy Wyklętych. Decyzję w tej sprawie podjęli rok temu tamtejsi radni. Nie byli jednak jednogłośni w tej sprawie. 11 radnych głosowało za, 10 wstrzymało się od głosu. Z inicjatywą nadania rondu takiego patrona wystąpiła grupa kibiców Victorii Ostrzeszów.   

Także w Lesznie finał tegorocznych obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. W mieście odbyły się dwie patriotyczne manifestacje związane z tym Świętem. - Leszno pamięta o Żołnierzach Wyklętych - zapewniał w czasie obchodów Narodowego Dnia Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" prezydent miasta Łukasz Borowiak. Borowiak przypomniał, że pierwszy w Wielkopolsce pomnik żołnierzy niepodległościowego podziemia powstał właśnie w Lesznie.

O 18.00 w tym samym miejscu hołd żołnierzom podziemia antykomunistycznego oddali Leszczyńscy Patrioci. W Lesznie tegoroczne  obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych rozpoczęły się już w sobotę turniejem strzeleckim. W niedzielę blisko 300 osób wystartowało w Lesznie w biegu Żołnierzy Wyklętych. W poniedziałek w Miejskiej Bibliotece Publicznej odbyła się konferencja naukowa poświęcona niepodległościowemu podziemiu w Wielkopolsce.

Dzisiaj Obchody Narodowego Święta Pamięci także w Kościanie. W sami południe jego mieszkańcy spotkali przy tablicy Żołnierzy Wyklętych na Pl. Niezłomnych.      

W Pile z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych starosta pilski Eligiusz Komarowski spotkał się z 93-letnią Stanisławą Grabowską-Wądołowską. Mieszkanka Piły jest siostrą Stanisława Grabowskiego "Wiarusa" – jednego z najdłużej walczących z bronią w ręku żołnierzy antykomunistycznego podziemia w Polsce. Podczas uroczystego powitania starosta Komarowski podkreślił, że każdy kto walczył w obronie Ojczyzny jest bohaterem, niezależnie od tego jak się ta walka zakończyła. Z kolei Stanisława Grabowska mówiła m.in. o tragicznych losach swoich braci, którzy polegli w walce z funkcjonariuszami UB oraz własnych przeżyciach związanych z pobytem w więzieniach w Białymstoku i bydgoskim Fordonie.

Rondo przy ulicy Towarowej w Pile nosi od dziś nazwę: Żołnierzy Wyklętych. Stało się tak dzięki inicjatywie środowisk patriotycznych z regionu pilskiego, ale pomysłodawców na uroczystości nie było. Uczestniczył w niej prezydent Piły Piotr Głowski. Podczas uroczystości mówił,  że postawa Żołnierzy Wyklętych nie może być oceniana jednowymiarowo: "Dalecy powinniśmy być od biało-czarnego rozsądzania ich zasług i win, powinno być to elementem zastanowienia i analizy każdej ze stron debaty historycznej, niech nadanie nazwy ronda Żołnierzy Wyklętych u współcześnie żyjących Pilan, wzbudzi refleksje o naszej trudnej historii".

Inicjatorzy pomysłu, których nie było na uroczystości, w oświadczeniu napisali, że powodem nieobecności jest zachowanie prezydenta Głowskiego oraz członków pilskiego magistratu w stosunku do historii Polski. Środowiska patriotyczne wypominają włodarzom miasta składanie kwiatów i wychwalanie wojsk sowieckich, goszczenie osób zakłócających pogrzeby żołnierzy wyklętych oraz "powielanie kłamstw na temat wyzwolenia Piły".

Hołd żołnierzom antykomunistycznego podziemia złożyli wczoraj mieszkańcy Wrześni. Oficjalne obchody poprzedziło spotkanie w muzeum, gdzie znawca tematu Waldemar Handke opowiedział o działającej we Wrześni i okolicy organizacji Zielony Trójkąt, o której napisał właśnie książkę.

Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" obchodzony jest po raz siódmy. W całym kraju odbyły się uroczyste apele pamięci, wystawy, msze święte, przemarsze oraz spotkania historyczno-patriotyczne. Święto jest obchodzone w rocznicę stracenia przez bezpiekę 1 marca 1951 roku siedmiu przywódców IV Zarządu "Wolność i Niezawisłość". Według szacunków historyków, do połowy lat 50. przez konspirację antykomunistyczną przeszło ponad 250 tysięcy ludzi. Z tej liczby zginęło około 50 tysięcy, w tym 5 tysięcy osób skazano na karę śmierci.          

Także Radio Merkury włączyło się w obchody święta żołnierzy niezłomnych. Czytamy ich wspomnienia przez cały dzień po każdych wiadomościach Radia Merkury. Po godz. 19 i po 22 specjalna audycje historyczne poświęcone wyklętym.

Piotr Świątkowski/kos/agam/synk/marc/pioto/reg/gł//krzyw/szym