Do tej pory zakładano, że społeczeństwo państwa Piastów stworzyli Słowianie, którzy przybyli na ziemie polskie w V wieku. Według drugiej najpopularniejszej teorii, zamieszkiwali te tereny przed naszą erą.
Badania genetyczne przeprowadzone przez zespół pod kierownictwem profesora Marka Figlerowicza z Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu inaczej przedstawiają historię polskiego społeczeństwa.
Tu po prostu mieszkali ludzie, którzy byli bardzo podobni do wszystkich innych sąsiadów, żyjących u południowego wybrzeża Bałtyku: ludzi z północnych Niemiec, Danii w tamtym okresie, czyli 2 tysiące lat temu, Litwy, Łotwy. To co my pokazujemy, to to, że na tereny ówczesnej Polski, mniej więcej w pierwszych wiekach przyszła chyba nieduża migracja z północy, która jeszcze więcej tego komponentu północnego wprowadziła na nasze ziemie
- mówi profesor Figlerowicz.
Mieszanka tych ludów w X wieku naszej ery tworzyła społeczeństwo państwa Piastów. Nie było w międzyczasie więcej znaczących migracji.
Poznańscy naukowcy porównywali geny ludzi zamieszkujących polskie ziemie z początku pierwszego tysiąclecia oraz średniowiecza. Jak podkreśla profesor Luiza Handschuch, badania nie byłyby możliwe, gdyby nie pozostałości kultury wielbarskiej z początku naszej ery.
Trudność polega na tym, że ta ludność lokalna przez bardzo długi okres czasu paliła swoje zwłoki. W związku z tym nie mamy materiału do badań DNA. Dlaczego korzystamy tyle i mówimy tyle o kulturze wielbarskiej? Przedstawiciele kultury wielbarskiej mieli inny obrządek pogrzebowy, oni chowali swoich zmarłych w całości, czyli grzebali zwłoki. I dzięki temu możemy dotrzeć do tych kości, wydobyć z tych kości DNA i na tej podstawie wykonać nasze analizy
- tłumaczy profesor Handschuch.
Próbki pochodziły od 474 osób pochowanych na 27 cmentarzyskach w całym kraju. Za miejsce powstania docelowej populacji państwa Piastów naukowcy uznają Masłomęcz w województwie lubuskim. Tam znaleźli wszystkie elementy genetyczne, które wykryto u ludzi pochowanych w średniowieczu.
Zespół z Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN nie wykorzystuje w swojej pracy określenia Słowianie. Dla naukowców termin ten jest zbyt szeroki, i może dotyczyć kultury, a nie wyłącznie genetyki. Wyniki pokazują jednak, że pierwsi Polacy z ludnością z Bałkanów czy Rosji nie mieli wiele wspólnego.